Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας με πρωτοβουλία της Assisted Conception Taskforce (ACT) και αποτελεί μια σημαντική και ουσιαστική μέρα ενημέρωσης για την υπογονιμότητα των ζευγαριών.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά πως 1 στα 6 ζευγάρια, αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης.
Η υπογονιμότητα πλήττει περίπου 90 εκατομμύρια ζευγάρια παγκοσμίως.
Στην Ελλάδα, υπολογίζεται πως τα υπογόνιμα ζευγάρια φτάνουν περίπου τις 350.000.
Ο Δρ. Ιωάννης Γιακουμάκης Κλινικός Διευθυντής του Μεσογειακού κέντρου Γονιμότητας, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος Αναπαραγωγής, με αφορμή την Παγκόσμια μέρα Γονιμότητας μας δίνει κάποιες πολύτιμες συμβουλές.
Τι είναι η υπογονιμότητα και πότε ένα ζευγάρι λέγεται υπογόνιμο;
Η υπογονιμότητα είναι η αδυναμία του αναπαραγωγικού συστήματος να επιτευχθεί μια κλινική κύηση μετά από 12 μήνες και υπογόνιμο είναι το ζευγάρι όταν δεν μπορεί να συλλάβει ενώ έχει συχνές σεξουαλικές επαφές σε διάστημα τουλάχιστον ενός χρόνου και δεν παίρνει προφυλάξεις.
Τα τελευταία χρόνια ένας σοβαρός λόγος που μπλοκάρει την γονιμότητα στη χώρα μας και έχει μειώσει τις γεννήσεις κατά 30 – 40% είναι η οικονομική κρίση. Η κάθε γυναίκα που δυσκολεύεται οικονομικά σκέφτεται πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο απόκτησης ενός μωρού.
Ένας δεύτερος λόγος είναι η υπογονιμότητα, εφόσον η σημερινή γυναίκα πρώτα κοιτάζει την καριέρα της και μετά το ενδεχόμενο οικογένειας. Αποτέλεσμα τα χρόνια να περνούν και να έρχεται αντιμέτωπη με τον ηλικιακό παράγοντα που είναι και ένας από τους πιο σοβαρούς λόγους υπογονιμότητας στην εποχή μας.
Παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα της γυναίκας
Οι παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τη γονιμότητα της γυναίκας είναι διάφοροι. Μερικοί είναι πέρα από τον έλεγχό της και έχουν σχέση με ιατρικές παθήσεις. Υπάρχουν όμως και άλλοι που η ίδια η γυναίκα μπορεί να τους επηρεάζει με τις δικές της προσπάθειες, συμπεριφορές και καθημερινές συνήθειες.
1. Παράγοντες που έχουν σχέση με ιατρικές παθήσεις της γυναίκας και που μπορούν να οδηγήσουν σε υπογονιμότητα είναι:
• Ενδομητρίωση
• Βλάβες στις σάλπιγγες,
• Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα
• Διαταραχές της ωορρηξίας,
• Διάφορες ανωμαλίες της μήτρας
2. Παράγοντες που η ίδια η γυναίκα μπορεί να τους επηρεάζει με τις δικές της προσπάθειες, συμπεριφορές και καθημερινές συνήθειες.
Αναλυτικά:
1. Σημαντική όπως ήδη έχει αναφερθεί είναι η ηλικία, καθώς όσο μεγαλώνει η γυναίκα τόσο πιο δύσκολο είναι να συλλάβει. Στις μέρες μας ειδικά όλο και περισσότερες γυναίκες καθυστερούν να κάνουν παιδί, κάτι που δεν βοηθά στη πιθανότητα σύλληψης και τεκνοποίησης.
2. Το κάπνισμα οδηγεί σε πρόωρη γήρανση των ωοθηκών, μείωση της παραγωγής των οιστρογόνων, ακόμη και σε καταστροφή ή γενετικές ανωμαλίες των ωαρίων
3. Η διατροφή είναι ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας επίδρασης της γονιμότητας. Συγκεκριμένα, το σωματικό βάρος διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο, αφού είτε η παχυσαρκία, είτε το χαμηλό βάρος σώματος, επηρεάζουν τη παραγωγή των ορμονών, οιστρογόνων, παρεμποδίζοντας την κανονική ωορρηξία.
4. Επίσης, πολλές μελέτες καταδεικνύουν ότι γυναίκες που ακολουθούν θεραπεία κατά του στρες καταφέρνουν να βελτιώσουν τις πιθανότητες σύλληψης, καθώς βελτιώνονται και οι πιθανότητες επιτυχίας των θεραπειών της υπογονιμότητας. Για να μειώσετε το στρες που συνδέεται με την υπογονιμοτητα μπορείτε να κάνετε οτιδήποτε χαλαρώνει το σώμα και το πνεύμα. (π.χ. μουσική, γιόγκα, μασάζ, διάβασμα, να μιλάτε με φίλους κ.α.)
Προσοχή όμως, η μείωση του στρες δεν πρέπει να γίνετε με αλκοόλ ή κάπνισμα.
Πως να αυξήσετε τις πιθανότητες σύλληψης
Αν θέλετε να αυξήσετε τις πιθανότητες σύλληψης, θα πρέπει να προσπαθείτε 3 ή 4 ημέρες πριν από την πιθανή ωοθυλακιορρηξία και να συνεχίζετε και 24 ώρες μετά από αυτή, για αυτό καλό θα είναι να κάνετε πρώτα έλεγχο ωοθυλακιορρηξίας, τονίζει ο Δρ. Ιωάννης Γιακουμάκης.
Ο άνδρας μπορεί να είναι υπογόνιμος;
Το 15% των ζευγαριών αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να τεκνοποιήσουν, σύμφωνα με έρευνες παρά τις τεταμένες προσπάθειες τους. Ένας από τους παράγοντας είναι και η ανδρική υπογονιμότητα, που είναι υπεύθυνη για τις μισές σχεδόν περιπτώσεις. Ένας άνδρας λοιπόν, μπορεί να είναι υπογόνιμος για τους παρακάτω λόγους:
• Χρόνια προβλήματα υγείας,
• Ξαφνική ασθένεια,
• Τραυματισμός – ατύχημα,
• Τρόπος ζωής (κάπνισμα, αλκοόλ, …)
• Ψυχολογικοί και κληρονομικοί παράγοντες
Η συμβολή του γιατρού
Η γυναίκα που επιθυμεί να μείνει έγκυος χρειάζεται να κάνει όλες τις προβλεπόμενες εξετάσεις που συστήνει ο γιατρός. Είναι πολύ σημαντικό να συζητά μαζί του όλες τις ανησυχίες της. Επίσης, ο γυναικολόγος της, πρέπει να τη συμβουλεύει για τον υγιεινό τρόπο ζωής που χρειάζεται να ακολουθήσει και πως μπορεί να το κάνει αυτό με σκοπό να αυξήσει τις πιθανότητές της να συλλάβει και να αποκτήσει ένα υγιές παιδί, κάνοντας το όνειρο της πραγματικότητα.
Η συμβολή και οι συμβουλές του γιατρού είναι καθοριστικής και ζωτικής σημασίας.
Ο Δρ. Ιωάννης Γιακουμάκης είναι Μαιευτήρας – Γυναικολόγος Αναπαραγωγής και Κλινικός Διευθυντής του Μεσογειακού κέντρου Γονιμότητας με έδρα τα Χανιά.
Ο Δρ. Ιωάννης Γιακουμάκης τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πόλος έλξης για ζευγάρια από ολόκληρο τον πλανήτη λόγω των εξειδικευμένων και πετυχημένων υπηρεσιών υγείας που αφορούν την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και την παρένθετη μητρότητα.
Το γεγονός ότι έρχονται να τον συμβουλευτούν τον καθιστά μοναδικό στο είδος του.