Το καλοκαίρι μπορεί να θεωρείται από πολλούς η πιο απολαυστική εποχή του χρόνου, καθώς περνάμε ξέγνοιαστες στιγμές κάτω από τον ήλιο και δίπλα στην θάλασσα, όμως δεν παύει να αποτελεί και μια επικίνδυνη περίοδο, λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών, απαιτώντας τα κατάλληλα μέτρα προστασίας.
Η αφυδάτωση αλλά και η θερμοπληξία είναι μερικές μόνο σοβαρές καταστάσεις που μπορούν να προκληθούν στο σώμα όταν η θερμοκρασία χτυπάει κυριολεκτικά κόκκινο. Για την αποφυγή, αλλά και την πρόληψη αυτών, οι ειδικοί ομόφωνα συμφωνούν πως οι διατροφικές επιλογές παίζουν καθοριστικό ρόλο στα επίπεδα ενυδάτωσης του σώματος, παρέχοντας τις εξής χρήσιμες συμβουλές:
Ποιες τροφές εντείνουν την αφυδάτωση;
Σπαράγγια: Τα σπαράγγια παρά τα θρεπτικά συστατικά που παρέχουν στον οργανισμό, είναι ένα λαχανικό που μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση όταν κάνει πολύ ζέστη. Και αυτό γιατί, θεωρούνται φυσικό διουρητικό που βοηθάει το σώμα να απαλλαγεί από τα πολλά υγρά, κάτι που προφανώς δεν χρειάζεσαι με τον καύσωνα, καθώς θα μπορούσαν να μειωθούν τα επίπεδα της υγρασίας του σώματος σου.
Αλμυρά σνακ: Ίσως είναι το δημοφιλέστερο φαγητό που πρέπει να αποφεύγεται την περίοδο του καύσωνα. Το αλάτι – σε μεγάλες ποσότητες – παρεμποδίζει οι νεφροί να λειτουργήσουν φυσιολογικά, προκαλώντας προβλήματα αφυδάτωσης στο σώμα.
Ψωμί: Παρόλο που μια φέτα ψωμιού δεν περιέχει σημαντική ποσότητα αλατιού, η κατανάλωση μεγαλύτερης μερίδας όμως ισοδυναμεί με περισσότερη πρόσληψη αλατιού. Το ψωμί, σε οποιαδήποτε μορφή ή γεύμα αποτελεί ύπουλη προσθήκη αλατιού στην διατροφή σου, χωρίς καν να το σκεφτείς.
Αλλαντικά: Άλλη μια ομάδα τροφίμων πλούσια σε αλάτι είναι τα αλλαντικά και γενικά το παστό κρέας. Η διαδικασία χώνεψης τους απαιτεί την υπερ-λειτουργία των νεφρών, οι οποίοι τραβούν ουσιαστικά όσο περισσότερο νερό μπορούν από τις αποθήκευες του σώματος, εξαντλώντας σημαντικά τα αποθέματα.
Ζάχαρη: Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι για να μειώσεις την πρόσληψη ζάχαρης, με την αφυδάτωση σε περιόδους καύσωνα να αποτελούν ακόμα έναν. Και στην περίπτωση της ζάχαρης, οι νεφροί προσπαθούν να “διώξουν” αυτή από το αίμα, λειτουργώντας εντατικά και απορροφώντας μεγάλες ποσότητες υγρών (όταν φυσικά υπάρχουν στο σώμα).
Ποια ροφήματα εντείνουν την αφυδάτωση;
Καφεΐνη: Εκ φύσεως η καφεΐνη είναι ένα συστατικό που προκαλεί αφυδάτωση. Ναι μεν ήπια σε φυσιολογικές θερμοκρασίες, όμως το πρόβλημα εντείνεται όταν η ζέστη κυριαρχεί. Είναι σημαντικό να περιορίσεις τους καφέδες που πίνεις ημερησίως όταν έχει ακραίες υψηλές θερμοκρασίες όπως επίσης και τα ενεργειακά ποτά και αναψυκτικά.
Αλκοόλ: Το αλκοόλ απομακρύνει το νερό από τους ιστούς του σώματός, γι’ αυτό και συχνά αισθανόμαστε υποτονικοί και κουρασμένοι έπειτα από μια νύχτα γεμάτη κοκτέιλ. Η κατανάλωση οινοπνευματώδων ποτών γεμίζει τον οργανισμό με κενές θερμίδες (χωρίς καμία θρεπτική αξία) εντείνοντας την αφυδάτωση.
Σοκολάτα: Κρύα αλλά και ζεστή. Το εν λόγω ρόφημα περιέχει μπόλικη ζάχαρη και γαλακτοκομικά προϊόντα πλούσιων λιπαρών για πιο ευχάριστη γεύση. Ο παραπάνω, ωστόσο συνδυασμός προκαλεί έντονη αφυδάτωση καθώς και επιθυμία για περισσότερη κατανάλωση νερού.
Smoothies: Κι όμως, παρόλο που είναι ροφήματα γεμάτα με φρέσκα φρούτα και λαχανικά, δεν αποτελούν ιδανική επιλογή για τις ημέρες του καύσωνα. Και αυτό γιατί, όταν συνδυάζονται πολλά φρούτα και λαχανικά απελευθερώνεται υπερβολική ποσότητα σακχάρων, τα οποία αφομοιώνονται εξαιρετικά πιο αργά από το σώμα.
Οι καλύτερες τροφές για ενυδάτωση:
Αγγούρι: Το σώμα ενός αγγουριού αποτελείται από 96% νερό, γεγονός που καθιστά το εν λόγω λαχανικό στην κορυφή των ενυδατικών τροφών. Έκτος από αντιοξειδωτικές ιδιότητες, το αγγούρι είναι επίσης γνωστό για την περιεκτικότητα του σε βιταμίνες (A, C και K), μαγγάνιο, μαγνήσιο και κάλιο. Πέραν αυτού, αποτελεί ιδανική επιλογή σνακ καθώς κατά μέσο όρο ένα ολόκληρο αγγούρι διαθέτει περίπου 30 θερμίδες, γεμάτες θρεπτικά συστατικά.
Iceberg: Το συγκεκριμένο είδος μαρουλιού περιέχει επίσης 96% νερό, βιταμίνες A, C και Κ, όπως το αγγούρι, ενώ παράλληλη είναι πλούσιο σε ασβέστιο και σίδηρο. Το iceberg συνδυάζεται άψογα με πράσινες σαλάτες αλλά και στα σάντουιτς.
Ραπανάκι: Με 95% νερό, το ραπανάκι ακολουθεί τα παραπάνω δύο λαχανικά στην περιεκτικότητα νερού. Επιπλέον, τα ραπανάκια προσφέρουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες και περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες είναι εξαιρετικά σημαντικά για την συνολική υγεία του οργανισμού.
Καρπούζι: Αποτελούμενο από 92% νερό, το καρπούζι είναι μια εξαιρετική επιλογή για την ενίσχυση των επιπέδων ενυδάτωσης καθώς απολαμβάνεις ένα νόστιμο γλυκό σνακ. Εκτός από τις βιταμίνες Α, Β6 και C, το καρπούζι περιέχει αμινοξέα που βοηθούν το σώμα να παράγει πρωτεΐνες και να διασπά τα τρόφιμα, ενισχύοντας το πεπτικό μας σύστημα.
Ντομάτα: Η περιεκτικότητα τους σε νερό αγγίζει το 94%, προσφέροντας στον οργανισμό βιταμίνες και μέταλλα που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες. Η ντομάτα θεωρείται άριστη τροφή για την υγεία του συκωτιού.
Τα καλύτερα ροφήματα για ενυδάτωση:
Νερό: Το νερό, φυσικά, αποτελεί το πιο ενυδατικό ρόφημα. Είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας, ρυθμίζοντας τα επίπεδα ενυδάτωσης στο σώμα.
Γάλα χαμηλών λιπαρών: Το γάλα με χαμηλά λιπαρά θεωρείται εξαιρετικά ενυδατικό καθώς είναι πλούσιο σε ηλεκτρολύτες, οι οποίοι συμβάλλουν στην ενυδάτωση του σώματος έπειτα από μια περίοδο αφυδάτωσης.
Νερό με φρούτα ή λαχανικά: Για να δώσεις ένα twist γεύσης στο νερό σου μπορείς να προσθέσεις μερικές φέτες αγγουριού, καρπουζιού ή και φράουλας, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την ενυδατική του δράση.
Πράσινο Τσάι (χωρίς καφεΐνη): Το πράσινο τσάι χωρίς καφεΐνη αποτελείται κυρίως από νερό αλλά και το αρωματικό βότανο που θα επιλέξεις, για αυτό και προσφέρει σχεδόν την ίδια ενυδάτωση με το νερό. Ένα ακόμα πλεονέκτημα της κατανάλωσης αυτού είναι τα ισχυρά αντιοξειδωτικά που περιέχει.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αφυδάτωσης;
Το πρώτο σημάδι αφυδάτωσης στην πραγματικότητα φαίνεται πως είναι το αίσθημα δίψας. Όταν διψάς έντονα το σώμα είναι ήδη αφυδατωμένο, επομένως η κατανάλωση υγρών και ενυδατικών τροφών κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενδείκνυται ως ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγεις την αφυδάτωση.
Ποιες είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της αφυδάτωσης;
Οι λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος είναι μια κοινή μακροχρόνια επίδραση της αφυδάτωσης. Μπορεί να επανεμφανιστούν και να προκαλέσουν βλάβες στον οργανισμό εάν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα αυτής. Επιληπτικές κρίσεις μπορεί επίσης να εμφανιστούν εάν οι ηλεκτρολύτες βρίσκονται εκτός ισορροπίας, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει η αφυδάτωση. Τέλος, το υπογλυκαιμικό σοκ είναι δυνητικά απειλητικό για τη ζωή και μακροπρόθεσμη επίδραση της αφυδάτωσης. Συμβαίνει όταν ο χαμηλός όγκος αίματος προκαλεί πτώση της αρτηριακής πίεσης, καθώς και πτώση της ποσότητας οξυγόνου μέσα στο σώμα.
Μύθοι και παρανοήσεις σχετικά με την ενυδάτωση:
Πολλοί πιστεύουν ότι τα 8 ποτήρια νερού ημερησίως θα εξασφαλίσουν την απαιτούμενη ενυδάτωση στο σώμα. Ωστόσο, όπως εξηγούν οι ειδικοί, ο παραπάνω αριθμός διαφοροποιείται από άνθρωπο σε άνθρωπο, ανάλογα με τις ανάγκες αλλά και τον τρόπο ζωής του. Πρόκειται επίσης για μύθο η πεποίθηση ότι το νερό αδυνατίζει. Αν και μπορεί να θεωρηθεί χρήσιμο σε μια δίαιτα απώλειας βάρους, στην πραγματικότητα δεν είναι το νερό που οδηγεί στην απώλεια βάρους. Το μόνο που ίσως περιορίζει είναι το αίσθημα πείνας, μειώνοντας κάπως την όρεξη.